De werking van de energiemarkt uitgelegd
Als ondernemer begrijpt u ongetwijfeld hoe belangrijk het is om de kosten onder controle te houden. Een aanzienlijk deel van uw bedrijfskosten wordt waarschijnlijk ingenomen door de energierekening. De werking van de energiemarkt is echter complex en lastig om te doorgronden. Op deze pagina laten we u kennismaken met de energiemarkt voor zowel elektriciteit als gas en de factoren die van invloed zijn op energieprijzen.
De energiemarkt in een notendop
De energiemarkt is complex, maar laten we beginnen met een basisinzicht. Er zijn twee hoofdtypen energie die op deze markt worden verhandeld: elektriciteit en gas. Deze worden beide op de korte- en de lange termijn verhandeld.
Korte termijn markt
Op de korte termijn markt EPEX SPOT, ook wel bekend als de day-ahead markt, wordt elektriciteit voor de volgende dag verhandeld. Voor elk uur van de volgende dag komt een bepaalde prijs tot stand op basis van vraag en aanbod. De prijzen per uur kunnen aanzienlijk verschillen door weersomstandigheden en bijvoorbeeld pieken in duurzame energieproductie. Er kunnen zelfs negatieve prijzen ontstaan bij een overschot aan energie door bijvoorbeeld een piek in zon en windenergie. Het aantal uur dat dat ontstaat neemt steeds meer toe. In 2023 is er zelfs een uur geweest dat u 0,41 euro terug kreeg per verbruikte kWh.
Gas wordt daarentegen verhandeld op de Title Transfer Facility (TTF) day-ahead markt, de belangrijkste korte termijn gasbeurs van Nederland. Hier komen elke dag prijzen tot stand voor de volgende dag. In tegenstelling tot elektriciteit wordt er voor gas gewerkt met dagprijzen in plaats van uur prijzen.
Lange termijn markt
De ENDEX is de lange termijn markt waar elektriciteit en gas voor toekomstige jaren wordt verhandeld. De lange termijn markt voor zowel elektriciteit als gas biedt grootverbruikers en energiehandelaren de mogelijkheid om hun energiebehoefte op de lange termijn in te kopen en risico’s af te dekken. Door gebruik te maken van deze markten kunnen ze stabiliteit en financiële zekerheid creëren, wat van cruciaal belang is voor het behouden van winstgevendheid en het succes van hun operaties. Het begrijpen van deze markten en het gebruikmaken van langetermijncontracten kan een strategische zet zijn voor zakelijke energie-inkoop.
Factoren die energieprijzen beïnvloeden
Nu we de markten hebben besproken, laten we eens kijken naar enkele cruciale factoren die van invloed zijn op de prijsvorming in de energiemarkt. Uiteindelijk worden prijzen zoals in bijna elke markt gevormd door vraag en aanbod. In de energiemarkt zijn er een aantal factoren die impact hebben op deze balans voor zowel de korte als de lange termijn:
1. Brandstofprijzen
De prijzen van gas en elektriciteit zijn sterk gekoppeld aan de kosten van grondstoffen zoals LNG, olie en steenkool. Deze brandstoffen kunnen allemaal worden gebruikt om elektriciteit op te wekken en hebben dus een directe impact op de kostprijs voor producenten (afhankelijk van de productiemethode).
2. Economische situatie
Brandstofprijzen worden op hun beurt weer grotendeels gedreven door de economische toestand. Indien de economie op volle toeren draait wordt er immers meer geproduceerd en is er meer vraag naar verschillende brandstoffen en dus ook gas en elektriciteit.
3. Weersomstandigheden
Extreme weersomstandigheden, zoals strenge winters of hittegolven, kunnen de vraag naar energie sterk beïnvloeden. Dit kan leiden tot plotselinge prijsschommelingen op zowel de korte als de lange termijn. Als er een milde winter plaatsvindt terwijl de gasvoorraden hoog zijn leidt dit mogelijk tot lagere gasprijzen omdat er immers een overschot is. Zonnige dagen i.c.m. wind kunnen op uur basis weer tot flinke schommelingen leiden.
4. Leveringszekerheid
Nederland is sterk verbonden met de Europese energiemarkt, wat betekent dat prijsbewegingen en gebeurtenissen in andere landen ook invloed kunnen hebben op de Nederlandse energiemarkt. De leveringszekerheid van brandstoffen zoals gas uit Rusland kunnen een enorme impact hebben op het daadwerkelijke aanbod maar ook het sentiment op de markt.
Optimaliseer uw zakelijke energie-inkoop
Niemand kan de toekomstige energieprijzen voorspellen, maar nu u meer inzicht heeft in de energiemarkt en de factoren die de prijzen beïnvloeden, kunt u wel beter inschatten welke risico’s er zijn en of u zich daarvoor wilt indekken.
Er zijn tegenwoordig veel meer inkoopmodellen beschikbaar dan de traditionele vaste- en variabele contracten. Als u hulp nodig heeft bij het nemen van beslissingen over uw energie-inkoop, kunt u overwegen om samen te werken met experts zoals New Energy Market. Onze adviseurs kunnen u helpen de juiste strategieën te ontwikkelen om uw energiekosten te beheersen en een inkoopmodel te vinden dat bij uw onderneming past.
Doe onze quickscan om te zien wat bij jou past
Gratis en vrijblijvend!
